MĂNG.

Trên thế giới,có hai nước đặt giáo dục lên hàng đầu.

  Nhật và Do Thái.

Nhật, giáo dục được lên hàng đầu là do truyền thống từ ngàn xưa .Nước này vẫn biết,họ đã thành công ở lãnh vực này và được chứng minh trong xã hội trãi dài suốt mấy ngàn năm .

Cho nên,củng cố để vun bồi,đối với họ là điều cần phải có tính liên tục.

  Do Thái vào thời kỳ mất nước,bị lưu lạc khắp nơi,cho dù bị phân tán mỏng nhưng nền tảng gia đình với những cộng đồng nhỏ họ lại còn phải giữ chặt sự giáo dục,một là để không bị tan rã ra và sẽ bị đồng hoá,hai giữ lửa bằng nhân cách để chờ ngày qui hồi cố quốc.    Và ,quan trọng nhất là khi đã có lãnh thổ rồi phải giáo dục khẩn thiết hơn nữa để chống giữ nước.

   Do Thái ý thức rất rõ rằng chung quanh là kẻ thù lúc nào cũng chực chờ đoạt lấy quyền sống của dân tộc họ.Cho nên,giáo dục theo cách của nước này cương cường với rất ít tương nhượng và sức mạnh của quốc gia được tổng hợp bằng ý thức của từng  người dân.

Họ đầu tư bằng trí óc của cả đất nước vô lãnh vực ấy bằng kế hoạch chi tiết với nền móng vững chắc.Không phải trăm năm mà có thể dùng tiếng trường cửu.

 Giáo hoá một con người từ lúc sớm nhất-một thiên chức mà đấng tạo hoá đã ban cho từ mẫu để chỉ về loài người và giống cái ,chỉ về muôn loài vạn vật .

  Dạy dỗ tự bản năng được duy trì theo lối cha truyền con nối bằng động tác hay ngôn ngữ vẫn là phương pháp đã có.

  Dạy bằng sách ,bằng thầy được sắp xếp mạch lạc,từ thấp tới cao cho từng lứa tuổi,từng trình độ để lãnh hội là do  ở trường lớp.

  Giáo hoá bằng những đúc kết từ kinh nghiệm đã từng trãi bằng thực tế trong đời sống ,thường do các bậc ông bà cha mẹ truyền bằng miệng  .

 Ở Á Châu,người ta vẫn cho Khổng Tử là một bậc Tổ của giáo dục .Ông ra đời vào 28/09/551 TCN và mất 11/04/479  TCN. ,mặc dù ông sinh sau sau Lão Tử mà trước đó Lão Tử cũng đã là bậc thầy về dạy dỗ nhưng sức thâm nhập vào đầu óc người ta bằng Khổng Tử về sau một chút.

   Với quyền “Một trăm lời giảng giải“ bất hủ,Khổng Tử đã để lại cho hậu thế nhiều điều để học làm người tốt đẹp,thiện lương với nhân cách đầy đủ  một con người đúng nghĩa trong đời sống.

  Lối giáo dục của ông bao quát về nhiều vấn đề trong cách đối nhân xử vật giữa người với người.Từ triều đình cho dân giã.Người ta nói,chỉ cần nghe theo lời dạy của ông đúng mức,một người bình thường với thời gian cũng có thể trở thành bậc chính nhân quân tử.

  Khổng Tử,người có công san định Tứ Thư với Ngũ Kinh ,được truyền  từ thời cổ đại, để cho người đời sau được khai mở,học hỏi từ thời đó cho tới sau nầy. 

***

     Ngoài quan niệm “tôn quân “ mù quáng (của thời xa xưa)một người bề tôi ,cho dù bị ông vua ngu muội xử sự bất công,trái đạo người dân vẫn phải tuân lệnh chịu chết,chỉ vì câu này :-“Quân xử thần tử,thần bất tử bất trung “.

  Đây là một tín điều tôn quân mù quáng cũng chỉ vì vua (thiên tử)tự là con…Trời !

   Kỳ dư những lời dạy của Khổng Tu về Nhân-Lễ-Nghĩa-Tri-Tín cho đến ngày nay vẫn còn giá trị cần thiết để loài người ứng xử với nhau.Bởi vậy cho nên từ thời xa xưa người ta đã gọi ông là ông thầy muôn đời.

   Giới cầm quyền của một nước quan tâm đến giáo dục cho mọi công dân để rồi đặt lên hàng ưu tiên thì chắc chắn họ sẽ không bị uổng phí tài lực,nhân lực đã đầu tư vào lãnh vực đó.

  Ngoài những nước thuộc Bắc Âu với trình độ dân trí cao,người dân đa số chịu nền giáo dục cưỡng bách.Họ thi hành theo luật pháp tự giác .Nhìn chung người dân ở khu đất rộng,người thưa này ý thức với gia đình,xã hội chung quanh,giữ gìn tư cách cá nhân mình là cần thiết,là hệ trọng.

   Đông Á với  Nhật,Nam Hàn ,là những nước vừa trải qua chiến tranh nhưng họ chấn chỉnh đất nước ngay sau khi dứt bom đạn.Trường hợp Đài Loan,cho dù bại binh ở đại lục,khi đến hải đảo này họ cũng đã tính kế lâu dài là đầu tư con người chờ ngày phục quốc.

   Chiến tranh là đỗ vỡ,là hư hoại,là sứt mẻ những cao đẹp của một đất nước do tiền nhân tạo dựng nên và lưu truyền cho nhiều thế hệ sau đó về nhân cách ,về phong hoá ,về luân lý,lễ nghĩa của xã hội.

 Nếu như ,sau đống tro tàn chiến cuộc,kẻ chiến thắng phải hối hả chạy đua với thời gian để hàn gắn ,xây dựng lại những tang tóc đổ vỡ.Đặc biệt là lãnh vực giáo dục vì trong thời gian hai bên lâm chiến,vấn đề đào tạo chắc chắn phải bị chậm lại hoặc có khi ở trong tình trạng dậm chân tại chỗ.

   Nếu không muốn bị bỏ rơi đương nhiên phải tăng tốc !

  Việt Nam là một điển hình thấy rõ nhất hệ quả của chiến tranh và thế lực thắng cuộc đã (trong cơn say men chiến thắng không ngờ được)vỗ ngực tự cao,tìm cách tận diệt những kẻ chống đối trước đây,đồng thời tự ý muốn làm người lính Cộng Sản tiên  phong cho Moscow và Beijing.Cho nên chỉ quan tâm đến chuyện binh bị,chuẩn bị cho những cuộc chém giết sắp tới mà không hề quan tâm đến vấn đề giáo dục cho người dân.

    Đây là hệ quả hết sức tệ hại.Rất nhiều người Việt quan tâm đến những đức tánh cao đẹp của dân tộc mình ngày càng lụn bại để rồi mất dần đi.

  Người ta cho rằng,nếu ngay hôm nay đây,chế độ cầm quyền ở VN cáo chung ,một thể chế tự do dân chủ với đường lối nhân bản, nếu muốn trở lại với nền giáo dục đã thành công ở miền Nam VN trước ngày 30/4/75,ít nhất phải cần một trăm năm cho guồng máy quốc gia giáo dục chạy hết công suất !

   ***

 Người ta dùng Passport (Thẻ Thông Hành/HaNoi gọi là Hộ chiếu) để đi từ nước này sang nước kia có thể đánh giá được phần nào về trình độ lẫn tư cách người dân của nước đó.Hộ chiếu của nước CHXHCN Việt Nam được xếp hạng 89/199 trên thế giới.Đây được xem là Weak Passport!,một loại  thẻ thông hành yếu !

  Trong khi đó,Nhật và Singapore,hai nước có nền giáo dục vượt trội lên trên đầu bảng của giáo dục và nằm chót bảng của tội phạm cả thế giới ,có thẻ thông hành đứng nhứt và nhì.

    Có những xứ sở,dù không được tiếng văn minh hay cường thịnh nhưng công dân của họ khi ra ngoại quốc không làm cho đất nước của họ mang tai tiếng xấu.Chẳng hạn như Ấn độ ,Nam Phi…đó là nhờ những xứ ấy ấy xem giáo dục là trọng nên tạo nên những người dân có tư cách không để cho ngoại nhân khinh khi.

  Ở đây cũng không cần nói thêm quá nhiều thói xấu,hành động xấu của người Việt mình khi đến đất nước người.

  Con số người làm những điều xấu ngày càng gia tăng .Con số cướp của giết người,con số bạo hành-đặc biệt là lứa tuổi thiếu nhi ngày càng hung tợn hơn…

  Vô giáo dục là câu đúng nhất để chỉ về vấn đề làm cho luân lý,đạo nghĩa,tư cách của con người ở trong quốc gia có danh xưng là XHCN ngày càng tuột xuống một cách thảm hại.

   ***

 Cũng từ tri thức,kiến thức được người ta thu thập được dưới mái học đường một cách thoải mái,không bị gò ép,con người mới phát huy được tài năng của họ.Nước Tàu có hơn một tỉ tư người và mỗi năm họ cầu chứng bằng sáng chế …nhiều nhất thế giới!

   Tuy nhiên,không một bằng sáng chế nào được khai trình  xài được hay có lợi ích phục vụ cho đời sống con người hết.

 Trong khi đó, Nhật ,Thuy sĩ,Mỹ,Do Thái,Phần Lan,Đức,Hòa Lan,Thụy Điển,Đan Mạch lại cho ra nhiều bằng sáng chế để cho đời sống của loài người tiện lợi và tốt đẹp hơn.

   Ở đâu có tự do,ở đâu có nền giáo dục và đức dục được trân trọng đề cao,đương nhiên mọi người sẽ sống hài hoà tử tế với nhau và khi đầu óc của họ được tự do thì những năng khiếu những khả năng sáng tạo ẩn tàng trong con người của họ sẽ được khơi thông.

   Khi đến đoạn này,cho dù là kẻ vô tâm hay người còn nghĩ đến các thế hệ tương lai của đất nước ,chắc không ai lại cầm được tiếng thở dài.

   Người ta lúc yếm thế hay dùng câu ..”Đó là mệnh nước !”.Thật sự người Việt mình đã có cùng với nhau vận dụng hết sức để đặt vấn đề hoặc bằng cách nào đó để khua động,để cùng nhau đánh thức dậy những u mê của cả một dân tộc cho họ tỉnh thức hay chưa ?

 Còn nếu ,cứ cái đà này,hai câu chuyện có thật được báo chí của chế độ đăng tải (rồi suy nghĩ xem tụi nó coi rẻ dân mình như thế nào ).

 Một đứa ,giống cái tự xưng là tiến sĩ ở Saigon dưa kế hoạch chống nước ngập khi có trận mưa lớn, bằng cách kêu mọi người mua lũ,hũ chứa nước,chống ngập !!!

  Một đứa giống đực cũng tự xưng tiến sĩ ra kế làm cho đường xá không bị kẹt xe là…người dân đừng (hay cấm)ra ngoài đường,thì tự khắc đường xá sẽ không có người và xe nên ...khỏi kẹt (tiếng mà Việt Công vẫn hay nói là...ùn tắc ấy )!

H3+Phạm huỳnh Ngân.